Depresją nazywamy stan patologicznego zaburzenia nastroju, który należy leczyć tak, jak inne choroby. Chorobę tę diagnozuje się na podstawie wywiadu z pacjentem, przede wszystkim określając stopień jej nasilenia. Do typowych objawów depresji należy poczucie wszechogarniającego smutku i przygnębienia, utrata energii życiowej, brak umiejętności przeżywania przyjemności, lęk i myśli samobójcze.

Wiele przemawia za tym, że przyczyny depresji są wyjątkowo złożone i wśród jej przyczyn jest wiele czynników, a prowadzący do depresji proces jest wieloletni. Ponadto czynniki prowadzące do choroby występują u różnych osób z różną siłą, powodując rożne typy depresji. Niemniej z pewnością w każdym typie depresji znaczącą rolę odgrywa układ neurohormonalny: podwzgórze – przysadka – nadnercza i zaburzenia jego działania, choć nie jest to jedyny czynnik rozwoju choroby.

W procesie dostarczania energii organizmowi istotną rolę odgrywają dwie drogi hormonalnej aktywacji ośrodkowego układu nerwowego.

• · Pierwsza: oś – podwzgórze-przysadka-nadnercza – odpowiada między innymi za wydzielanie hormonów aktywizujących, takich jak noradrenalina, adrenalina i dopamina.
• · Druga: oś – podwzgórze-przysadka-tarczyca – odpowiedzialna jest za wydzielanie hormonów ułatwiających  wykorzystanie energii.

Obecnie nie sprowadza się przyczyn depresji wyłącznie do roli zaburzeń w wydzielaniu serotoniny i noradrenaliny. Z badań biologicznych mechanizmów zachodzących w naszym mózgu wynika, że depresja u większości chorych (choć nie u wszystkich) wiąże się z przewlekłym stresem. Najważniejszy hormon stresu u człowieka: kortyzol, fizjologicznie pełni też rolę substancji hamującej mechanizmy stresu, ale u osób z depresją ów mechanizm samoograniczania nie działa prawidłowo. Stężenia wielu substancji wydzielanych w stresie, są znacznie wyższe niż u osób zdrowych. Konsekwencją są zakłócenia pracy wielu ośrodków mózgu, m. in. regulujących nastrój, napęd do życia  i emocjonalność.

Zaburzenia nastroju związane są z różnymi modyfikacjami biologicznymi w centralnym układzie nerwowym. Istotą tych zmian jest tzw. zaburzenie plastyczności neuronalnej. Plastyczność neuronalna to zdolność mózgu do odpowiedniej reakcji adaptacyjnej na zmiany środowiska.  W licznych badaniach wykazano spadek neuroplastyczności u osób z depresją.

Ostatnio coraz więcej mówi się również o nowej koncepcji powstawania depresji, która związana jest z obserwacją, że w depresji dochodzi do zaburzenia fizjologicznych rytmów okołodobowych. Z prowadzonych badań wynika, że wiele funkcji biologicznych (sen, czuwanie, rytm serca, temperatura ciała) i faz wydzielania hormonów (melatonina, kortyzol, prolaktyna) występuje w określonych rytmach. Różnorodność rytmów biologicznych wiąże się z kolei z istnieniem różnego rodzaju mechanizmów regulacyjnych. W każdym organizmie istnieje wewnętrzny zegar – struktura, która zapewnia wewnętrzną synchronizację czasu oraz umożliwia adaptację do zmian środowiska. Rozregulowanie tego zegara powoduje szereg niekorzystnych zmian w funkcjonowaniu organizmu, w tym również patologiczne obniżenie nastroju, rozdrażnienie, problemy ze snem, czy też z przyjmowaniem pokarmów – brak apetytu lub nadmierne przejadanie się.

Pierwsze objawy depresji często pozostają niezauważone, nie tylko przez bliskich, ale nawet samych pacjentów. Jeśli jednak przez co najmniej 14 dni występuje 5 spośród niżej wymienionych symptomów wyszczególnionych przez Światową Organizację Zdrowia (WHO) oznacza to, że należy jak najszybciej zgłosić się do lekarza:

• · Jesteś smutny przez większą część dnia, niemal codziennie. Często płaczesz.
• · Nic Cię nie cieszy. Nie jesteś zainteresowany wykonywaniem codziennych czynności przez większą część dnia, prawie każdego dnia.
• · Czujesz się zmęczony prawie każdego dnia.
• · Twój apetyt się zmienił, straciłeś lub przybrałeś na wadze.
• ·  Źle sypiasz, cierpisz na bezsenność lub nadmierną senność.
• · Czujesz się podniecony lub niespokojny, inni też to zauważają.
• · Masz trudności ze skupieniem uwagi i myśleniem niemal każdego dnia. Nawet proste zadania wydają się trudne do rozwiązania, a decyzje niemożliwe do podjęcia.
• · Czujesz się bezużyteczny i masz poczucie winy prawie codziennie.
• · Odczuwasz napięcie.
• · Myślisz o śmierci, o samobójstwie.

 

NIE LEKCEWAŻ TYCH OBJAWÓW
SKORZYSTAJ Z POMOCY LEKARZA SPECJALISTY

 Nieleczona depresja może się nasilać. Czym wcześniej udasz się do lekarza i rozpoczniesz leczenie tym większe są szanse na trwały powrót do zdrowia. 

WAŻNE: Do lekarza psychiatry nie trzeba mieć skierowania, nie obowiązuje też rejonizacja.

Antydepresyjny Telefon Forum Przeciw Depresji

tel. 22 594 91 00

(czynny w każdą środę – czwartek od 17.00 do 19.00)

Telefon Zaufania dla Dzieci i Młodzieży

tel. 116 111

(czynny 7 dni w tygodniu, 24 h na dobę)

ITAKA – Antydepresyjny telefon zaufania

tel. 800 70 2222

(czynny w poniedziałki i czwartki od 17.00 do 20.00)

Materiały źródłowe: https://forumprzeciwdepresji.pl